Istanbul-Ambassadeursconferentie-Istanbul

30 Jan 2017

Deze zaterdag vertrek ik naar Nederland: jaarlijkse ambassadeursconferentie en werkbezoeken. Ik kijk er zoals altijd naar uit, juist met de veelheid aan media, de videoconferenties en de overvolle inbakken is het essentieel om de klokken gelijk te zetten en de temperatuur van de Nederlandse politiek en samenleving aan den lijve te voelen. We vertegenwoordigen immers Nederland. Ditmaal verlaat ik mijn post echter met een licht knagend, bijna schuldbewust gevoel, als een kapitein die voortijdig van boord gaat. Laat ik mijn collega’s zo niet in de steek? Bij elke aanslag in het afgelopen jaar waren mijn vrouw en ik in de stad, bij de mislukte staatsgreep in juli vlogen straaljagers vlak over ons huis.

Spanning en tegenslag hebben ons op het consulaat-generaal het afgelopen jaar nader tot elkaar gebracht. Solidariteit en onderlinge steun zijn hard nodig, want de terreur die begon in Suruc in het Zuidoosten, zich verplaatste naar Ankara, is nu ook regelmatig in Istanbul. De context voor ons werk is 180 graden gedraaid: Turkije is nu een land dat overwegend negatief in het Nederlandse nieuws is. Terwijl het een paar jaar geleden nog die opkomende en beloftevolle markt was, favoriet bij buitenlandse investeerders en al hervormend grote stappen maakte richting de EU.

Stap voor stap kwamen er extra maatregelen en scherpere protocollen. Veiligheid werd van een voetnoot in ons dagelijks bestaan tot de rode draad. Waar we voorheen de vrijheid hadden om ons werk gastvrij in te vullen, kwamen er afgelopen jaar per dag beperkingen bij. Geen gemakkelijk proces, het werken werd vooral een continue afweging tussen veiligheid en vrijheid, in een situatie zonder absolute waarheden en waar beslissingen altijd een compromis zijn.

Een mij inmiddels bekend Turks gezegde luidt ‘hayat devam ediyor’, ‘life goes on’. Wij moeten onze Nederlandse belangen onveranderd behartigen, de betrekkingen met Turkije blijven voor Nederland van groot belang. Wat helpt in situaties als deze is dat je als Nederlandse diplomaat weet waar je voor staat. Nederland is bovendien een uitstekend land om te vertegenwoordigen, een land dat altijd structureel hoog scoort op vrijwel alle relevante indexen.

Dus we hebben onszelf aangepast, vele veiligheidsmaatregelen getroffen. De netwerk-momenten en de verwelkoming van gasten hebben we weer hervat, met onder meer twee extra verstevigde en verhoogde poorten, nieuwe camera’s, akelig prikkeldraad, een scan, ID’s en een aantal zwaar bewapende militairen bij de poort als er grotere groepen komen. De steun vanuit Den Haag is uitstekend, een bemoedigende brief vlak voor Kerst van de bewindslieden helpt.

De collega’s op het consulaat zijn professionals, maar daarnaast natuurlijk ook ‘gewoon’ mensen met partner en gezin. En dus met zorgen en vragen over de veiligheid. Voor lokale Turkse collega’s komt daar bovendien nog bij dat men vaak familie heeft in het leger en bij politie, die rechtstreekse doelwitten van terreurorganisaties zijn. Met alle collega’s voer ik continue gesprekken en hoewel zij zich zorgen maken over ontwikkelingen in Turkije, voelen zij zich op de werkplek gelukkig weer beter op hun gemak.

Het consulaat-generaal te Istanbul is een van de grootste consulaire posten wereldwijd. In 2016 gaven we ruim 50.000 visa af, waarvan een groot deel ten behoeve van het Nederlands-Turks bedrijfsleven. Dit werk gaat gewoon door, onder elke omstandigheid. Ook hebben we te maken met ingewikkelde consulaire zaken als Syrië-gangers. We investeren veel tijd in het aantrekken van Turkse studenten en het bevorderen van Turkse investeringen in Nederland. Nederland behoort op zijn beurt al jaar en dag tot de grootste investeerders in Turkije. Het aantal Nederlandse handelsdelegaties naar Turkije is fors afgenomen, maar we zetten maximaal in op innovatiesamenwerking en het Nederlands-Turks innovatiejaar dat dit voorjaar van start gaat. Via onze MATRA en mensenrechtenprogramma’s blijven we betrokken bij belangrijke ontwikkelingen in de Turkse samenleving.

Als Nederlander combineren we nuchterheid en empathie en komt onze eeuwenoude ervaring met samenwerken uitstekend van pas. En als diplomaat doe je er een schepje bovenop. Je weet waarvoor je staat, je past je werkmethoden aan de sterk gewijzigde omstandigheden aan en je probeert te verbinden. Door voor Nederlanders de ontwikkelingen te duiden en te nuanceren, en door voor Turken de Nederlandse positie toe te lichten. Maar bovenal door te investeren in de relaties, in afwachting van betere tijden, die altijd zullen komen.

Ja, ik kijk uit naar de Ambassadeursconferentie in Nederland en de werkbezoeken, maar evenzeer kijk ik er nu al naar uit terug te keren naar mijn dagelijkse werkplek in Istanbul. 2017 gaat opnieuw veel van de collega’s op de post vragen en daar wil je als chef bij zijn.

Naschrift. Veel van mijn collega’s werken op onveilige plekken. Meer nog dan de fysieke gevaren kan de geestelijke belasting zwaar zijn. Over dit onderwerp heb ik eerder op mijn blog (www.robertschuddeboom.com) enkele bijdragen geschreven (in het Engels): 059 Erosion of emotions en 060 Terror and emotions.

• 30 Jan 2017, 14:35
• Posted in Diplomacy
• No comments yet